آنچه در این مقاله خواهید خواند:
-
معرفی رشته مهندسی پزشکی
-
آنچه متخصصان مهندسی پزشکی انجام می دهند
-
ویژگی های متخصصان مهندسی پزشکی
-
دروس مهم رشته مهندسی پزشکی
-
معرفی رشته مهندسی پزشکی
-
گرایش های رشته مهندسی پزشکی
-
دروس مهم هر گرایش رشته مهندسی پزشکی
-
مشاغل متخصصان مهندسی پزشکی
-
مهارت های خاص متخصصان مهندسی پزشکی
معرفی رشته مهندسی پزشکی
این رشته ترکیبی از علوم زیستی و دانش مهندسی است که هدف آن طراحی و توسعه تجهیزات پزشکی و بهبود بخشیدن به روش های تشخیص و درمان و ارتقای سیستم های سلامت است. دانشجویانی که این رشته را انتخاب میکنند با فناوری های نوین علم پزشکی، ابزارهای تصویر برداری، بیوالکترونیک و مهندسی بافت آشنا میشوید
این رشته همان طور که از اسمش پیداست پلی بین رشته های گروه مهندسی ( مهندسی الکترونیک، مکانیک، مواد ، کامپیوتر) و رشته های گروه پزشکی است. این رشته مناسب کسانی است که هم به دانش های فنی مهندسی و تکنولوژی علاقه دارند هم و هم به رشته های مربوط به حوزه سلامت و تشخیص و درمان بیماری ها علاقه دارند.
هدف مهندسان پزشکی بهبود کیفیت و کارایی مراقبت از بیماران، پیدا کردن راه حل هایی برای مشکلا درمانی و پزشکی تجزیه و تحلیل و طراحی میکنند که این راه حل ها در قالب یک سخت افزار یا یک نرم افزار و گاهی ترکیب هر دوی این ها باهم.
کسانی که رشته های مهندسی پزشکی میخوانند میتوانند کارهایی از قبیل :
۱ آموزش کاربری تجهیزات پزشکی به کادر پزشکی و درمان
۲ طراحی و ساخت دستگاهای تشخیص مشکلات پزشکی و بیمارها
۳ کار و تحقیق در جنبه های فنی و مهندسی مربوط به سیستم های بیولوژیکی انسان ها و حیوانات در کنار دانشمندان علوم دیکر و پزشکان
۴ نصب ، تنظیم ،نگهداری، تعمیر یا پشتیبانی فنی تجهیزات پزشکی
۵ طراحی سیستم ها و محصولاتی مانند اندامهای مصنوعی داخلی و خارجی که جایگزین اعضای از دست رفته یا ناقص بدن میشود.
متخصصان رشته مهندسی پزشکی مدار های الکترونیکی طراحی میکنند و همچنین نرم افزار برای اجرا در تجهیزات پزشکی تولید میکنند یا شبیه سازی کامپیوتری را برای آزمایش داروها دارو ها ،اعضای مصنوعی جدید یا سیستم های تصویر برداری پزشکی انجام میدهند و تجهیزات ورزشی و توانبخشی را طراحی میکنند.
مهندسان پزشکی همچنین پروتز ها اعضای مصنوعی بدن مانند مفصل ران و زانو را طراحی میکنند، در بعضی از موارد این افراد مواد مورد نیاز برای ساخت اعضای مصنوعی را توسعه میدهند.
امروزه افراد در تلاش یافتن راهی برای استفاده کمتر از مواد خارجی و مصنوعی در بدن هستند و مهندسان پزشکی با تحقیق و پژوهش در علم بافت مواد سعی میکنند با استفاده از سلول ها و بافت های بدن افراد عضو جدید یا بخشی از یک عضو را توسعه دهند که این روشها در آینده نزدیک جایگزین جراحی پیوند کلیه، قلب و اعضای دیگر خواهند شد و از فردی به فردی دیگر انجام خواهد شد.
افرادی که علاقه دارند در این رشته تحصیل و کار کنند باید دارای ویژگی هایی باشند:
۱ مهارتهای ریاضی و آماری: مهندسان پزشکی از تحلیلهای آماری و موضوعات پیشرفته در ریاضیات برای تجزیه و تحلیل، طراحی و عیبیابی در کار خود استفاده میکنند.
۲ مهارتهای کار تیمی: مهندسان پزشکی اغلب در تیمها کار میکنند. آنها اطلاعات را از بیماران، درمانگران، پزشکان و متخصصان جمع آوری کرده و با تیمی از مهندسان رشتههای مرتبط کار میکنند. آنها باید قادر به پیادهسازی ایدههای دیگران و همکاری در پروژههای مشترک باشند
۳مهارتهای حل مسئله: مهندسان پزشکی معمولاً با مشکلاتی در نرم افزارها، تجهیزات یا سیستمهای بیولوژیکی پیچیده مواجه هستند که باید قادر به حل آنها باشند
۴ مهارتهای تحلیلی: مهندسان پزشکی باید قادر به تحلیل نیازهای بیماران و مشتریان برای طراحی راهحلهای مناسب باشند.
دروس مهم رشته مهندسی پزشکی
کلیه دروس ریاضی به خصوص مباحث حساب دیفرانسیل، آمار و احتمال و ریاضیات گسسته در رشته مهندسی پزشکی کاربرد دارند. مباحث ریاضی و آمار، در اکثر دروس اختصاصی رشته مهندسی پزشکی مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین مباحث مربوط به فیزیک و شیمی نیز در برخی گرایشهای این رشته، کاربرد زیادی دارند. داشتن مهارتهای کار با رایانه و نرمافزارهای تخصصی مانند Matlab، نرم افزارهای طراحی و آنالیز مدارهای الکترونیکی و نرمافزارهای شبیهسازی مانند سالیدورک، میمیکس، آباکوس برای انجام پروژهها و تمرینهای دروس رشته مهندسی پزشکی ضروری است ، همچنین بسیاری از متون و کتب مرجع این رشته، به خصوص در سطح تحصیلات تکمیلی، به زبان انگلیسی هستند و يادگيري زبان انگلیسی بسیار مفید است در این رشته.
گرایش های این رشته به ۳ دسته تقسیم میشود در مقطع کارشناسی:
-
بیوالکتریک: این گرایش، شامل دروس مشترک با رشتههای کامپیوتر و برق (الکترونیک، کنترل و مخابرات) به همراه دروس پایه پزشکی مانند فیزیولوژی، آناتومی و تصویربرداری پزشکی است و هدف آن به کارگیری دانش الکترونیک و کامپیوتر در حوزه پزشکی محسوب میشود.
-
بیومکانیک: در این گرایش، در حوزه فنی، تمرکز روی دروس فیزیک و مکانیک کلاسیک سیالات و جامدات است. هدف این گرایش، تحلیلهای حرکتی اندامها و کاربرد رباتیک در طراحی و تولید وسایل تشخیصی و درمانی است.
-
بیومتریال: در این گرایش، تمرکز روی شناخت مواد و ترکیبهای طبیعی و مصنوعی است. کاربرد این مواد در اندام مصنوعی و مصارف درمانی معمولا در قالب به کارگیری بافتهای زنده و مواد مصنوعی برای کاشت آنها در بدن است.
در مقاطع بالا تر هم گرایش های مختلفی وجود دارد مثل پردازش سیگنال یا تصاویر پزشکی ، مهندسی بافت، ابزارهای های پزشکی، رباتیک پزشکی ،مهندسی ورزش
دروس مهم هر گرایش:
-
بیوالکتریک:
آناتومی
فیزیولوژی
مدار های الکتریکی ۱
مدار های الکتریکی ۲
الکترونیک ۱
الکترونیک ۲
تجزیه و تحلیل سیستم ها
ریاضی و مهندسي
آمار حیاتی و احتمالات
اصول سیستم های رادیولوژی و رادیوتراپی
مخابرات
برنامه نویسی کامپیوتر
مقدمه مهندسی پزشکی
-
بیومکانیک:
آناتومی
فیزیولوژی
استاتیک
مقاومت مصالح
ریاضیات مهندسی
دینامیک در مهندسی پزشکی
ترمودینامیک در مهندسی پزشکی
مبانی بیومکانیک
-
بیومتریال:
آناتومی
فیزیولوژی
استاتیک
مقاومت مصالح
بیوشیمی
مبانی علوم و تکنولوژی پلیمر
هیستولوژی و پاتولوژی
مقدمه ای بر بیولوژی سلولی مولکولی
تجهیزات عمومی بیمارستان
مبانی زیست سازگاری
مهندسی بافت
شیمی ۱
شیمی ۲
مشاغل متخصصان مهندسی پزشکی
متخصصین و فارغ التحصیلان رشته مهندسی پزشکی، با توجه به سطح مهارت و تجربه خود، میتوانند در گستره وسیعی از موضوعات مختلف فنی و مهندسی مشغول به کار شوند. به طور کلی میتوان مشاغل مخصوص رشته مهندسی پزشکی را به سه گروه عمده، تقسیمبندی کرد:
متخصص تجهیزات پزشکی بیمارستان: مدیریت، تعمیر و نگهداری و خرید تجهیزات پزشکی بیمارستانها بر عهده متخصصین تجهیزات پزشکی است. علاوه بر این، معمولاً آموزش نحوه استفاده از تجهیزات پزشکی به کادر درمانی بیمارستان نیز به عهده متخصص تجهیزات پزشکی قرار دارد. در حال حاضر در هر بیمارستان، وجود حداقل یک متخصص تجهیزات پزشکی، جزء الزامات قانونی به حساب میآید
شرکتهای تخصصی تجهیزات پزشکی: شرکتهای دانش بنیان که به طراحی و تولید تجهیزات پزشکی مشغول هستند و شرکتهای بازرگانی، نمایندگیهای فروش و خدمات پس از فروش تجهیزات پزشکی وارداتی و شرکتهای طراحی ایمپلنتهای کاشتنی در بدن، از دیگر موقعیتهای شغلی متخصصین رشته مهندسی پزشکی محسوب میشوند. در این شرکتها طیف گستردهای از موقعیتهای کاری وجود دارد. واحدهای تحقیق و توسعه، واحدهای تولید و خدمات و بخشهای مدیریتی آنها از جمله این موقعیتها هستند
حوزههای کاری مرتبط: فارغالتحصیلان رشته مهندسی پزشکی، میتوانند در حوزههای کاری مرتبط با برق و الکترونیک، کامپیوتر و مکانیک نیز مشغول به کار شوند
با توجه به ضرورت وجود متخصصین تجهیزات پزشکی در تمام بیمارستانها و مراکز درمانی و همچنین حرکت رو به رشد شرکتهای دانشبنیان، بازار کار رشته مهندسی پزشکی، نسبتا پر رونق بوده و در آینده نیز میتوان به پیشرفت آن، بسیار امیدوار بود. هرچند، مهارت و تجربه شخصی نیز تاثیر قابل توجهی در موفقیت و پیشرفت کاری افراد در این رشته دارد.
مهارت های خاص متخصصان مهندسی پزشکی
برای ورود به بازار کار، علاوه بر آشنایی با مهارتهای تخصصی رشته مورد نظر باید با سایر مهارتهای فردی هم آشنایی داشته باشید. در حقیقت، این مهارتهای فردی هستند که یک شخص را از میان رقبا متمایز میکنند و سبب موفقیت او در زمینهها و موقعیتهای شغلی میشوند. چنین مهارتهایی سبب تعامل بهتر فرد در سازمان و محیطهای کاری خواهد شد و به طور معمول با نام «مهارتهای نرم» از آن نام میبرند.
در حال حاضر در تمام کشورهای پیشرفته دنیا، امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی پزشکی وجود دارد. در صورت ادامه تحصیل این رشته در خارج از کشور، امکان کار در آزمایشگاهها و مراکز تحقیقاتی معتبر نیز وجود دارد؛ معمولاً این مراکز تحقیقاتی، ارتباط تنگاتنگی با شرکتهای بزرگ تجهیزات پزشکی داشته و امکان جذب دانشجویان مستعد در این شرکتها نیز وجود خواهد داشت.
درخواست مشاوره
